Ik wens je licht in de donkere dagen voor kerst
Door Jannie Hopman
Het is alweer bijna kerst en dan hoor ik zoals elk jaar in mijn omgeving best vaak “het zijn de donkere dagen voor kerst hè?” Meestal hoor je dan beetje sombere verhalen of dingen die niet zo lekker liepen. Nu is het dit jaar (en vorig jaar) sowieso al heel anders dan anders in deze periode. Dat komt door alle maatregelen en alles dat het nieuws domineert, dit maakt het er niet gezelliger op. Donkere dagen voor kerst worden vaak gelinkt aan een beetje een “dipperig” gevoel.
Eigenlijk is het vooral letterlijk zo. De dagen zijn nu eenmaal kort in december. De aller kortste dag valt op 21 december, daarna gaan we weer opbouwen naar langere dagen. Ik moet zeggen dat ik daar zelf altijd enorm naar uitkijk, straks weer heerlijk lente en daarna lange zomeravonden. Vaak is het in huidige tijd van het jaar wat meer somber en donker weer. En dat maakt voor veel mensen ook dat ze een wat minder goed humeur en minder energie hebben. En zo is het cirkeltje rond, soms ook een vicieuze cirkel. Door de donkere, koude en gure dagen heb je vaak meer zin om binnen met de gordijnen dicht op de bank te zitten in plaats van even een ommetje doen.
Het zijn letterlijk en figuurlijk de donkere dagen voor kerst. Jouw biologische klok heeft hiermee te maken. Daglicht houdt deze klok in balans. Het is de belangrijkste zogenaamde “zeitgeber”, dat is een externe prikkel, voor een goede werking van je biologische klok. En die biologische klok is ontzettend belangrijk voor het goed functioneren van alle processen in jouw lichaam.
“Daglicht heeft enorm veel invloed op je slaap.“
Het allerbelangrijkste is daarom om tijdens deze donkere dagen zoveel mogelijk het licht op te zoeken. Natuurlijk kun je ’s avonds kaarsjes aandoen en samen gezellig bij elkaar zijn, dat is ook licht en liefde. Maar er is meer nodig, namelijk buitenlicht. Bij voorkeur doe je dat in de ochtend en probeer je hoofd en handen onbedekt te laten zodat je lichaam genoeg daglicht op kan nemen. Met ongeveer 30 minuten krijg je al genoeg daglicht. Een wandeling buiten is een mooie combinatie waarbij je meteen nog wat extra’s doet voor je gemoedstoestand. Wandelen verbetert je humeur en beweging is een andere belangrijke zeitgeber voor je biologische klok.
Mocht je merken dat je erg gevoelig bent voor licht, dan is een lichttherapielamp of bijvoorbeeld een lichttherapiebril nog een suggestie om in te zetten naast het daglicht. Deze bril is voor meerdere doeleinden bruikbaar staat op hun website. In mijn omgeving zijn er een paar mensen kortgeleden mee gestart met best mooie resultaten. Eén persoon gebruikt de bril nu een aantal weken vanwege vermoeidheid en slaapproblemen en zet de bril elke ochtend 20 minuten op. Het resultaat is meer energie en minder vaak (te) vroeg wakker worden. De andere persoon zet hem ook ’s ochtends op en ervaart een vrolijker en opgewekter gevoel gedurende de dag. Soms wordt de bril ook in de avond gebruikt (uiterlijk 2 uur voor naar bed gaan) met het doel om beter door te slapen, daarvan is nog niet echt een duidelijk effect merkbaar tot nu toe. Nu is mijn ervaring dat de meeste interventies op het gebied van slapen niet tot een quick fix leiden dus het is interessant om te kijken wat het op langere termijn doet.
Wat je ook kunt overwegen, is (extra) vitamine D nemen. Vitamine D wordt voor het overgrote deel aangemaakt door je lichaam via direct zonlicht. In de kortere en donkere dagen is er gewoonweg minder zonlicht. Via vitamine D maak je ook nog eens het gelukstofje serotonine aan. Serotonine is de tegenhanger van de stresshormonen én de voorloper van melatonine, het slaaphormoon. Erg belangrijk dus voor een goede slaap.
Nu is de winter ook wel een periode om tot rust te komen. Dat doet de natuur ook. Bomen zijn kaal, je ziet geen bloeiende planten in je tuin en sommige dieren houden zelfs een winterslaap. Als mensen kunnen we hieruit halen dat we in deze donkere dagen voor de kerst wat meer rust kunnen nemen. Een tijd om onszelf wat meer terug te trekken, ontspanning te nemen en vooruit te kijken naar de lente die komt. Op die manier kunnen we ook naar de donkere dagen kijken, als een pauzemomentje voor ons zelf. Dat mag naast het buitenlicht ook het licht van deze periode zijn.
NB de kerstboom op de foto is een Tiny Tree van Flat Flowers.